ر احادیث بسیار منقول است که فرزند در گرو عقیقه است یعنى اگر نکنند او در معرض مردن و انواع بلاها است .
از حضرت صادق علیه السلام منقول است که عقیقه لازم است بر کسیکه غنى باشد وکسیکه فقیر باشد بعد از آنکه بهمرساند بکند و اگر بهم نرساند بر او چیزى نیست او اگر عقیقه براى او نکنند تا وقتیک قربانى براى او بکنند از عقیقه مجزیست .
در حدیث دیگر منقول است که از آنحضرت پرسیدند که ما طلب کردیم گوسفندى براى عقیقه و بدست نیامد چه میفرمائید تصدق کنیم قیمتش را؟ فرمود که نه طلب کنید تا بیابید که خدا دوست میدارد خورانید طعام و ریختن خون را.
در حدیث دیگر پرسیدند که فرزندى که در روز هفتم بمیرد عقیقه اش میباید کرد فرمود که اگر پیش از ظهر بمیرد عقیقه ندارد و اگر بعد از ظهر بمیرد عقیقه بکنند.
در حدیث معتبر از عمربن یزید منقول است که بخدمت آن حضرت عرضکرد که نمیدانم که پدرم براى من عقیقه کرده است یا نه فرمود که عقیقه بکن ، پس او در پیرى خود را عقیقه کرد.
در حدیث حسن از آنحضرت منقول است که فرزند را در روز هفتم نام مى گذارند و عقیقه میکنند و سر مى تراشیدند و موى سرش را بانقره میکشند و آن نقره را تصدق میکنند و پا وران عقیقه را براى قابله که مدد کرده است در زائیدن میفرستند و باقى را بخورد مردم میدهند و تصدق میکنند.
در حدیث موثق دیگر فرمود که هرگاه پسرى با دخترى براى تو متولد شود عقیقه میکنى در روز هفتم گوسفند یا شترى و نام بگذار و سرش را بتراش در روز هفتم و بوزن موى سرش طلا و نقره تصدق کن .
در حدیث دیگر وارد شده است که ربع گوسفند را بقابله میدهند و اگر بى قابله زائیده باشد آن را بمادر میدهند که بهر که خواهد بدهد اقلا بخورد ده کس از مسلمانان بدهد و هر چند زیاده باشد بهتراست و خود از گوشت عقیقه نمیخورد و اگر قابله زن یهودیه باشد قمیت ربع گوسفند باو میدهند.
در روایت دیگر وارد شده است که بقابله ثلث گوسفند میدهند. مشهور میان علما آنستکه عقیقه یا شتریا گوسفند یا بزمیباشد.
از حضرت امام رضا علیه السلام منقول است که حضرت رسول صلّى اللّه علیه وآله وسلّم در روز ولادت اذان در گوش حسنین صلوات اللّه علیهما گفتند و حضرت فاطمه در روز هفتم از ایشان عقیقه کردند و بقابله پاى گوسفند را دادند با یک اشرفى و باید که اگر شتر باشد پنج ساله یا در شش یا بیشتر و اگر بز باشد یک ساله یا در دو باشد یا بیشتر و اگر گوسفند باشد اقلا ششماهم یا در هفت باشد و اگر هفت ماه تمام باشد بهتر است و میباید که خصیه اش را نکشیده باشند و بهتر آنست که نمالیده باشند و مغز شاخش نشکسته باشد و گوشش نبریده باشد وبسیار لاغر نباشد و کور نباشد ولنگ بسیار لنگ نباشد که برآن راه رفتن دشوار باشد.
در حدیث معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که عقیقه از باب قربانى نیست هر گوسفندى که باشد خوبست غرض گوشت است هر چند فربه تر باشد بهتر است و مشهور میان علماءِ آنست که سنت است که عقیقه پسر نرباشد و عقیقه دختر ماده باشد و گمان فقیراینست که از براى هر دو گوسفند نر بهتراست موافق احادیث معتبره بسیار واز براى هر دو گوسفند ماده هم خوبست و سنت است که پدر و مادر از گوشت عقیقه نخورند بلکه بهتر آنستکه از طعامیکه در آن پخته باشد نخورند و خوردن مادر کراهتش بیشتر است و بهتر آنستکه عیال پدر و مادر هم که در خانه ایشان میباشند از آن گوشت و طعام نخورند وسنتست که استخوانها را نشکنند بلکه از بندها جداکنند وسنتست که بپزند و خام تصدق نکنند واقلش آن است که بآب ونمک بپزند بلکه محتمل است که این بهتر باشد، واگر خام تصدق کنند هم خوبست واگر حیوان عقیقه بهم نرسد قیمتش را تصدق کردن فایده ندارد بلکه باید صبر کند تا بهم رسد وشرط نیست که جماعتى که بخوردن عقیقه حاضر شوند فقیر باشند اما صلحا و فقرا را طلبیدن بهتر است و مشهور آنست که سنت است که اول سر بتراشند و آخر عقیقه را بکشند.
درحدیث وارد شده است که سر تراشیدن و عقیقه را کشتن و موى سر رابطلا یا نقره کشیدن و تصدق کردن در یکجا ویک وقت میباید کرد و در سرتراشیدن سنتست که همه سر رابتراشند وزلف و کاکل نگذارند.
در روایتى وارد شده است که طفلى را نزد حضرت رسول آوردند که براى او دعا کند و آن طفل کاکل داشت حضرت دعا براى او نکردند و فرمودند که کاکلش را بتراشند اما روایتى وارد شده است که رسولخدا صلّى اللّه علیه وآله وسلّم براى امام حسن وامام حسین علیهماالسلام دو گیسو در جانب چپ سرایشان گذاشتند.
در روایت دیگر در میان سر و ممکن است که این مخصوص ایشان باشد یا آنکه در تراشیدن اول کراهت داشته باشد.
در روایتى وارد شده است که سنت است که زعفران بر سر او بمالند بعداز تراشیدن .
در احادیث بسیار نهى وارد شده است از مالیدن خون عقیقه بر سر طفل و آن از عمل جاهلیت است .
در روایت معتبر مرویست از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام که در وقت کشتن گوسفند عقیقه این دعا بخواند بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ اَلّلهُمَّ عَقیقَةٌ عَنْ فلاُنِ و نام او را بگوید لَحْهُما بِلَحْمِهِ وَدَمُها بِدَمِهِ وَعَظْمُها بِعَظْمِهِ اَلّلهُمَّ احْعَلْها وِقاءَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَآلِهِ السَّلامُ.
در روایت دیگر فرمود که این دعا بخوان بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ وَالْحَمْدُلِلّهِ وَاللّهُ اَکْبَرُ اِیمانا بِاللّهِ وَثَناءً عَلَى رَسُولِ اللّهِ وَالْعِصْمَةُ لاَِمْرِهِ وَالَشُّکْرُ لِرِزْقِهِ وَالْمَعْرِفَةُ بِفَضْلِهِ عَلَیْنا اَهْلَ الْبَیْتِ پس اگر پسر باشد بگوید اَلّلهُمَّ اِنَّکَ وَهَبْتَ لَنا ذَکَرا وَاَنْتَ اَعْلَمُ بِما وَهَبْتَ وَمِنْکَ مااَعْطَیْتَ وَ کُلُ ما صَنَعْنا فَتَقَبَّلْهُ مِنّاعَلى سُنَّتِکَ وَسُنَّةِ نَبِیِکَ وَرَسُولِکَ صلّى اللّه علیه وآله وسلّم وَاخْسَاء عَناالشَّیطانَ الرَّجیمَ لَکَ سَفَکْتُ الدِّماءَ لاشَریکَ لَکَ وَالْحَمْدُلِلّهِ رَبّ الْعالَمینَ اَلّلهُمَّ لَحْمُها بِلَحْمِهِ وَدَمُها بِدْمِهِ وَعَظْمُها بِعَظْمِهِ وَشَعْرُها بِشَعْرِهِ وَجِلْدُها بِجِلْدِهِ اَلّلهُمَّ اجْعَلْها وِقاءً لِفُلانِ بْنِ فلاُنٍ وبجاى فلان بن فلان نام طفل و پدرش را بگوید.
در حدیث موثق دیگر فرمود که ایندعا را بخواند یا قَوْمِ اِنّى بَرىٌء مِماتُشْرِکُونَ اِنّى وَجَّهْتُ وَجْهِىَ لِلَّدى فَطَرَالسَّمواتِ وَاْلاَرْضَ خَنیفا مُسْلِما وَما اَنَا مِنْ الْمُشْرِکینَ اِنَّ صَلوتى وَنُسُکى وَمَحْیاىَ وَمَماتى لِلّهِ رَبِّ الْعالَمینَ لاشَریکَ لَهُ وَبِذلِکَ اُمِرْتُ وَاَنَا مِنَ الْمُسْلِمینَ اَلّلهُمَّ مِنْکَ وَلَکَ بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ وَاللّهُ اَکْبَرُ اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَقَبَّلْ مِنْ فلاُنٍ و نام فرزند را ببرد پس آنرا بکشد.